Fimmtudaginn 20. nóvember verður haldinn opinn fundur um þróun of framtíðahorfur íbúðarmarkaðar á Austurlandi. Fundurinn verður haldinn í húsnæði Austurbrúar, Búðareyri 1 á Reyðarfirði, kl. 11:45 og er opinn öllum. Að fundinum standa HMS, Tryggð byggð og Austurbrú. 

Á fundinum verður fjallað um atvinnuþróun í landsbyggðunum, stöðuna á íbúðamarkaði og stafræn byggingarleyfi. 

Staðan í Fjarðabyggð
Jóna Árný Þórðardóttir, bæjarstjóri Fjarðabyggðar 

Staða íbúðauppbyggingar 
Jón Örn Gunnarsson, sérfræðingur húsnæðisáætlana hjá HMS 

Stafræn byggingarleyfi 
Dagný Geirdal, verkefnastjóri Mannvirkjaskrár hjá HMS 

 Fundarstjóri verður Þuríður Lillý Sigurðardóttir, varaformaður Sambands sveitarfélaga á Austurlandi. 

Húsið opnar kl. 11:45 og verður boðið upp á léttar veitingar meðan á fundi stendur. Fundargestum er boðið samtal við frummælendur eftir fundinn. 

Við bjóðum öll velkomin á fundinn og hlökkum til að sjá ykkur. 

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Austurlandi

Fimmtudaginn 13. nóvember verður haldinn opinn fundur um þróun og framtíðahorfur íbúðarmarkaðar á Vesturlandi. Fundurinn verður haldinn í Tónlistarskólanum, Dalbraut 1 á Akranesi, kl. 12 og er opinn öllum. Að fundinum standa HMS, Tryggð byggð og Samtök sveitarfélaga á Vesturlandi. 

Á fundinum verður fjallað um atvinnuþróun í landsbyggðunum, stöðuna á íbúðamarkaði og stöðu innleiðingar nýs viðmóts byggingarleyfa og næstu skref við þróun viðmótsins. 

Staðan á Akranesi 
Haraldur Benediktsson, bæjarstjóri Akraneskaupstaðar 

Íbúðauppbygging og framtíðarhorfur 
Jón Örn Gunnarsson, sérfræðingur húsnæðisáætlana hjá HMS 

Byggingarleyfi á Íslandi – allt á einum stað 
Dagný Geirdal, verkefnastjóri Mannvirkjaskrár hjá HMS 

Fundarstjóri verður Ragnar Sæmundsson formaður samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi. 

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Vesturlandi

Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu manna, eignir og umhverfi með því að tryggja faglegan undirbúning mannvirkjagerðar og virkt eftirlit með gæðum, öryggi og heilnæmi. Að stuðla að stöðugleika á húsnæðismarkaði og tryggja almenningi aðgengi...

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Fræðsla og forvarnir

Gögn og mælaborð

Brunavarnir

Burður

Byggingarreglugerð

Byggingarvörur

Fagaðilar í mannvirkjagerð

Fasteignaskrá

Húsnæðisáætlanir

Húsnæðisbætur og leigumál

Landeignaskrá

Lán til einstaklinga

Lán til lögaðila

Lífsferilsgreining (LCA)

Mannvirkjarannsóknasjóður - Askur

Mannvirkjaskrá

Markaðseftirlit

Rafmagnsöryggi

Stofnframlög

Þjónustuflokkar

Húsnæðisbætur

Lánavefur

Öryggi mannvirkja

Sveitarfélagsgátt

Um HMS

Fréttir

Gjaldskrá HMS

Lög og reglugerðir

Umsóknir og eyðublöð

Útgefið efni

Vaxtatafla

Jólin eru hátíð ljóssins og er þá kveikt á fleiri ljósum og þau oft látin loga lengur en aðra daga ársins. Hluti af undirbúningi jólanna á að vera að ganga úr skugga um að þau ljós sem nota á séu í góðu lagi. Óvandaður, skemmdur og rangt notaður ljósabúnaður getur valdið bruna og slysum. 

HMS hefur tekið saman nokkur atriði sem er gott að hafa í huga yfir jólin:

Látum aldrei loga á ljósunum á jólatrénu yfir nótt eða þegar við erum að heiman

Hendum gömlum jólaljósum sem eru úr sér gengin

Notum ætíð ljósaperur af réttri gerð, stærð og styrkleika

Gætum þess að brennanleg efni séu ekki nálægt jólaljósum

Óvarinn rafbúnaður getur valdið raflosti

Vörum okkur á óvönduðum jólaljósum

Förum eftir leiðbeiningum um uppsetningu og notkun

Látum logandi kerti aldrei standa ofan á raftæki

Góður siður er að skipta um rafhlöður í reykskynjurum fyrir hver jól

Notum réttar perur og látum ljósin ekki loga yfir nótt

Engin jólaljós eru svo örugg að hægt sé að útiloka íkveikju af þeirra völdum. Varasamt er að láta loga á jólaljósakeðjum (jólaseríum), sem og öðrum jólaljósum innanhúss, yfir nótt eða þegar við erum að heiman. Það á ekki síst við um ljós á jólatrjám.

Margar ljósakeðjur til notkunar innandyra, sérstaklega eldri gerðir, eru með útskiptanlegum perum og þannig gerðar að þegar ein pera „deyr“ logar áfram á hinum. Eftir því sem logar á færri perum eykst ljósstyrkur hverrar peru og þar með hitinn. Ljós sem ofhitna geta auðveldlega valdið bruna. Því ber að skipta strax um bilaðar perur í ljósakeðjum og hafa í huga að nota rétta gerð af peru. Röng gerð, stærð eða styrkur getur valdið ofhitnun og íkveikju. Söluaðilar eiga að vita hvaða perur henta best.

Ljós og brennanleg efni eru hættuleg blanda

Vegna hitans sem stafar frá ljósaperum er mikilvægt að alltaf sé nægileg fjarlægð frá ljósi í brennanlegt efni. Rafljós geta t.d. kveikt í gluggatjöldum engu síður en kertaljós. Sýnum sérstaka varúð gagnvart jólastjörnum og öðru pappírsskrauti sem sett er utan um ljósaperur. Ef ljósapera liggur við brennanlegt efni eins og pappír er mikil hætta á íkveikju.

Logandi kerti eru vitaskuld alltaf varasöm en komist þau í kynni við rafmagn er hætta á ferðum. Því er brýnt að láta kerti aldrei standa ofan á raftækjum eins og sjónvarpi eða hljómflutningstækjum. Kertið getur brætt sér leið niður í tækið og kveikt í því. Einnig getur kveikurinn fallið logandi af kertinu ofan í tækið eða vax lekið niður í það og valdið íkveikju.

Algengt er að fólk haldi upp á gömul jólaljós sem eru úr sér gengin. Oft endar þessi hirðusemi með íkveikju eða slysi af völdum ljósanna. Réttast er að henda gömlu ljósunum eða láta fagmann yfirfara þau ef minnsti grunur leikur á að þau séu í ólagi.

Þegar farið er yfir jólaljósin er áríðandi að skipta tafarlaust um brotnar klær og brotin perustæði, sé á annað borð gert ráð fyrir að slíkt sé hægt. Einnig þarf að ganga úr skugga um að allar rafmagnsleiðslur séu heilar, að einangrun sé alls staðar í lagi og að ekki sjái í bera víra.

Ekki er til neitt eitt ráð til að ganga úr skugga um hvort jólaljós séu af vandaðri gerð. Vert er þó að reyna eins og hægt er að gera sér grein fyrir slíku. Gæði og öryggi fara saman í þessu sem öðru.

Jólaljós utandyra eiga að vera sérstaklega gerð til slíkrar notkunar. Á öllum jólaljósum eða umbúðum þeirra, sem seld eru sem inniljós, á að standa að þau séu eingöngu til notkunar innanhúss. Að nota inniljós utandyra getur verið lífshættulegt. Útiljósakeðjur eiga að vera vatnsvarðar. Brýnt er að perur útiljósa vísi niður svo að minni hætta sé á að vatn safnist í perustæðin. Einnig er mikilvægt að festa útiljós vandlega þannig að perur geti ekki slegist við og brotnað.

Nokkur aukning hefur orðið á undanförnum árum í notkun ljósakeðja sem hægt er að kaupa í metravís og/eða eru ætlaðar til samtengingar við aðrar ljósakeðjur. Því miður er nokkuð um íkveikjur af völdum slíkra ljósa og nær undantekningarlaust er það vegna þess að ekki er vandað nægilega til samsetninga. Það er því afar brýnt að fá nákvæmar leiðbeiningar frá söluaðilum um samsetningu slíkra ljósakeðja og fara eftir þeim í einu og öllu. Þá hefur einnig orðið mikil aukning í notkun ljósakeðja með hliðtengdum perum sem ekki hitna mikið og eru þær oft hafðar með ýmisskonar skreytingum eða látnar í hrúgu í skálar. Mikilvægt er að hafa í huga að þannig má eingöngu nota ljóskeðjur sem til þessara hluta eru ætlaðar – séu þær ekki ætlaðar til þessara nota geta þær hitnað of mikið og valdið íkveikju.

Frekari upplýsingar er að finna í bæklingi Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar um jólaljós og rafmagnsöryggi sem má finna hér.

Rafmagn er einn stórvirkasti brennuvargur nútímans. Á hverju ári verða margir eldsvoðar sem eiga upptök sín í rafbúnaði. Stundum kviknar í vegna bilunar en oftast er um að ræða gáleysi í umgengni við rafmagn sem veldur slysum eða íkveikju. 

Framleiðni í byggingariðnaði hér á landi er hærri en í samanburðarlöndum samkvæmt skýrslu OECD

Lausum störfum í byggingariðnaði fækkaði milli ára

Meiri skortur er á starfsfólki í byggingariðnaði en í öðrum greinum

Ný skýrsla OECD sýnir að framleiðni í byggingariðnaði sé hærri á Íslandi en í samanburðarlöndum og jafnframt að framleiðni hafi vaxið hér á landi undanfarinn áratug en dregist saman annars staðar. Vinnuaflseftirspurn í byggingariðnaði er meiri en í öðrum atvinnugreinum um þessar mundir og lausum störfum fækkaði lítillega á milli ára. Þetta kemur fram í nýrri mánaðarskýrslu HMS fyrir nóvember 2025.

Byggingargeirinn framleiðnari á Íslandi en í öðrum OECD-löndum

OECD birti nýlega skýrslu um framleiðni fyrirtækja á Íslandi. Samkvæmt niðurstöðum skýrslunnar er framleiðni á Íslandi há heilt á litið, þó að hún sé mismikil milli atvinnugreina. Líkt og í mörgum öðrum OECD-löndum hefur þó hægt á framleiðnivexti undanfarna tvo áratugi.

Samkvæmt skýrslu OECD er framleiðni vinnuafls í byggingariðnaði á pari við meðalframleiðni í íslenska hagkerfinu. Framleiðni vinnuafls í byggingariðnaði á Íslandi er hins vegar hærri en að meðaltali á hinum Norðurlöndunum og í öðrum OECD-löndum. Framleiðni í byggingariðnaði hefur jafnframt vaxið undanfarinn áratug hér á landi, á sama tíma og hún hefur dregist saman á hinum Norðurlöndunum og í öðrum OECD-löndum, líkt og sjá má á mynd 3 í skýrslu OECD.

Vinnuaflseftirspurn mest í byggingariðnaði

Óverulegar breytingar hafa orðið á eftirspurn eftir starfsfólki í byggingariðnaði og mannvirkjagerð allra síðustu misseri, en lausum störfum í greininni fækkaði lítillega milli ára. Hlutfall lausra starfa í byggingariðnaði stendur nú í 6,6%, samanborið við 6,9% á sama tíma í fyrra. Samkvæmt fyrirtækjakönnun Gallup frá því í september er vinnuaflseftirspurn mest í byggingariðnaði, en þar telja 41% fyrirtækja skort vera á starfsfólki. Í öðrum atvinnugreinum er hlutfallið 5-27%.

Milli ársfjórðunga fækkaði lausum störfum í hagkerfinu í heild um 160, eða úr 5.140 í 4.980 milli annars og þriðja ársfjórðungs. Í byggingariðnaði voru hins vegar 100 fleiri laus störf í boði á nýliðnum þriðja ársfjórðungi samanborið við annan ársfjórðung, eða 1.360 í stað 1.260. Í nýlegri frétt HMS má lesa að 130 fyrirtæki í byggingargeira voru nýskráð á þriðja ársfjórðungi á sama tíma og 22 fyrirtæki urðu gjaldþrota.

Hærri framleiðni og meiri framleiðnivöxtur í byggingargeiranum hér á landi en í samanburðarlöndum

HMS hefur hafið þróun á nýrri rafmagnsöryggisgátt sem mun leysa af hólmi eldra kerfi sem hingað til hefur verið notað. Með nýrri lausn er verið að færa rafmagnsöryggisgáttina nær nútímakröfum um stafræna þjónustu og örugga upplýsingamiðlun.

Lausnin byggir á nútímalegri tækni sem tryggir áreiðanlega gagnavinnslu og hefur að markmiði að einfalda skráningarferli og bæta samskipti milli rafverktaka, skoðunarstofa og rafveitna. Með henni verður auðveldara að halda utan um stöðu eftirlits og skila gögnum á einum stað, sem eykur gagnsæi og styrkir verklag í rafmagnsöryggi.

Umhverfisskýrsla fyrir árið 2024 er komin út. Í skýrslunni eru meðal annars dregnar fram niðurstöður úr Grænu bókhaldi HMS fyrir árið 2024. 

Umhverfisskýrsla 2024.pdf

Við höfum séð frábæran árangur frá því að við byrjuðum að mæla árið 2019, m.a. eftirfarandi: 

 Hlutfall umhverfisvottaðra prentþjónustu hefur farið vaxandi og er núna í 99,5%.

 Hlutfall af pappír kg per stöðugildi hefur farið minnkandi, var í 12,3 árið 2019 en í dag eru það 2,1.

 Hlutfall umherfisvottaðra ræstiþjónustu hefur hækkað töluvert. Árið 2019 var hlutfallið 36% en í dag er hlutfallið 77%.

Notkun á heitu vatni hefur stöðugt verið að dragast saman.

Losun frá flugi hefur dregist saman síðan 2019 um 58,9%. 

Úrbótatækifærin felast m.a. í minni losun frá akstri: 

 Losun vegna aksturs frá 2019-2024  hefur aukist. Þess má þó geta að á sama tíma hafa heimsóknir og vettvangsskoðanir aukist í starfsemi HMS. Til að draga úr losun vegna aksturs og flugs getum við fjölgað fjarfundum og notað meira af vistvænum bílaleigubílum og leigubílum. Stefna að því að fjölga samgöngusamningum innan stofnunarinnar. 

Losun HMS í CO2íg kg/stöðugildi árið 2019 var 366 en árið 2024 eru það 335. Starfsemin hefur breyst töluvert á þessum árum sem og stöðugildum og starfstöðvum fjölgað.

Í samræmi við umhverfisstefnu HMS hefur HMS kolefnisjafnað þá losun og meira til, með því að kaupa 50 tonn af vottuðum kolefniseiningum hjá YggCarbon.  

HMS hlakkar til að  halda áfram á grænu vegferðinni og viðhalda Grænu skrefunum fimm.

HMS birtir spurningu mánaðarins á byggingarreglugerd.is. Með spurningu mánaðarins er leitast við að svara algengum spurningum sem sérfræðingum HMS á sviði starfsumhverfis mannvirkjagerðar berast í gegnum netfangið byggingarreglugerd@hms.is. 

 Spurning mánaðarins í nóvember fjallar um hvaða reglur gilda varðandi hljóðvist í íbúðarhúsnæði. 

Hvaða reglur gilda um hljóðvist í íbúðarhúsnæði?

Mánaðarskýrsla HMS fyrir nóvember 2025 er komin út, en hana má nálgast með því að smella á hnappinn hér fyrir neðan. Í skýrslunni kemur meðal annars fram að fasteignamarkaðurinn var líflegur í október þrátt fyrir óvissu á lánamarkaði. Á leigumarkaði tekur gildi almenn skráningarskylda leigusamninga um áramótin sem mun bæta yfirsýn á leigumarkaðnum.

Gogn_manadarskyrsla_nóvember25HMS.xlsx

Lögaðilar umsvifameiri á fasteignamarkaði í október

Fasteignamarkaðurinn var líflegur í október þrátt fyrir óvissu á lánamarkaði. Margar eignir voru teknar af söluskrá og yfir þúsund kaupsamningum var þinglýst vegna viðskipta í október. Fjölgun kaupsamninga milli mánaða virðist að mestu leyti drifin áfram af lögaðilum sem kaupendum. Kaupsamningar dagsettir í seinni hluta október gætu þó varðað viðskipti sem áttu sér stað áður en vaxtadómur Hæstaréttar féll.

Niðurstöður mánaðarlegrar könnunar HMS meðal fasteignasala gefa til kynna að virkni markaðarins sé lítil miðað við árstíma í nóvember og að verðþrýstingur fari minnkandi. Vísitala íbúðaverðs stendur í stað og tólf mánaða nafnverðshækkun hefur verið í takt við verðbólgu undanfarna mánuði. Vísbendingar eru um að fyrstu kaupendum hafi fækkað á síðustu vikum, en greina má áberandi fjölgun meðal fasteignasala sem miðluðu ekki fasteignum til fyrstu kaupenda í mánuðinum.

Hægist á hækkun greiðslubyrði lána og leiguverðs

Á leigumarkaði tekur gildi almenn skráningarskylda leigusamninga um áramótin sem mun bæta þekkingu og yfirsýn á leigumarkaðnum hér á landi. Hægt hefur á leiguverðshækkunum undanfarið ár samhliða minni hækkun á greiðslubyrði húsnæðislána, en sterk fylgni hefur verið á milli leiguverðs og greiðslubyrðar undanfarinn áratug.

Innleiðing CRR III hefur áhrif á íbúðalán og framkvæmdalán

Lánamarkaðurinn einkenndist af mikilli óvissu í seinni hluta október þegar Hæstiréttur kvað upp dóm í vaxtamálinu, en í kjölfarið gerðu flestar lánastofnanir hlé á afgreiðslu íbúðalána með breytilegum vöxtum. Bankarnir hafa nú kynnt breytt lánaframboð og uppfærðar vaxtatöflur sem eru til þess fallnar að rýra val og lánskjör lántakenda.

Innleiðing CRR III-reglugerðarinnar mun hafa áhrif á eiginfjárbindingu banka og þar af leiðandi útlánavexti á byggingar- og íbúðalánum. Með reglugerðinni gætu óhagnaðardrifin leigufélög fengið betri kjör en aðrir byggingaraðilar, auk þess sem vaxtakjör íbúðakaupenda með lítið eigið fé gætu versnað.

Á byggingarmarkaði er útlit fyrir að uppbygging nái að halda í við fólksfjölgun til skamms tíma, en vinna þarf upp uppsafnaða íbúðaskuld undanfarinna ára. Mestur skortur er á starfsfólki í byggingariðnaði og lántaka í byggingargeiranum jókst á milli ára á meðan hún dróst saman í öðrum greinum.

Þann 18. nóvember sl. bauð HMS konum í mannvirkjagerð (KÍM) í heimsókn. 


Viðburðurinn var vel sóttur og dagskráin ekki af verri endanum. 


Meðal umfjöllunarefna var mannvirkjaskrá, breytingar á byggingarreglugerð, breytt byggingaeftirlit, Burður og sjálfbærni. 


Burður kynntur fyrir konum í mannvirkjagerð

Mest skoðað

Samstarfsvettvangur mannvirkjarannsókna og þróunar

BURÐUR

Viðburðir á vegum HMS

Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu, eignir og umhverfi með því að tryggja virkt eftirlit með gæðum og öryggi í mannvirkjagerð, brunavörnum, minnkun vistspors og réttleika skráningar fasteigna.

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Fréttir

Tryggjum öryggi okkar yfir jólin

Hærri framleiðni og meiri framleiðnivöxtur í byggingargeiranum hér á landi en í samanburðarlöndum

Ný rafmagnsöryggisgátt í vinnslu

Umhverfisskýrsla HMS 2024

Hvaða reglur gilda um hljóðvist í íbúðarhúsnæði?

Mánaðarskýrsla HMS nóvember 2025

Burður kynntur fyrir konum í mannvirkjagerð

Fréttir

Tryggjum öryggi okkar yfir jólin

Hærri framleiðni og meiri framleiðnivöxtur í byggingargeiranum hér á landi en í samanburðarlöndum

Ný rafmagnsöryggisgátt í vinnslu

Umhverfisskýrsla HMS 2024

Hvaða reglur gilda um hljóðvist í íbúðarhúsnæði?

Mánaðarskýrsla HMS nóvember 2025

Burður kynntur fyrir konum í mannvirkjagerð

BURÐUR

BURÐUR

Viðburðir á vegum HMS

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Austurlandi

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Vesturlandi